احسن بودن واحسن خواهی                                                                                                                                                                                                                                  وَاتَّبِعُواْ أَحْسَنَ مَآ أُنزِلَ إِلَیْكُم مِّن رَّبِّكُم مِّن قَبْلِ أَن یَأْتِیَكُمُ الْعَذَابُ بَغْتَةً وَأَنتُمْ لَا تَشْعُرُونَ(سوره زمر آیه 55)
 و از بهترینِ آنچه از پروردگارتان به سوى شما نازل شده است پیروى كنید، پیش از آن كه عذاب، ناگهانى و در حالى كه از آن بى خبرید به سراغ شما آید.

تمام كارهاى خداوند به احسن وجه و بهترین شیوه انجام شده است:
 - هر چه را آفریده به بهترین وجه آفریده است. «احسن كلّ شى‏ء خلقه»( سجده، 7)، «احسن الخالقین»( مؤمنون، 14)، «فى احسن تقویم»( تین، 4)
 - داستان‏هاى او بهترین است. «احسن القصص»( یوسف، 3)
 - حكم او بهترین است. «و من احسن من اللّه حكما»( مائده، 50)
از ما نیز خواسته است كارمان به نحو احسن باشد: 
 - از بهترین سخن پیروى كنیم. «فیتبعون احسنه»( زمر، 18) 
 - بهترین سخن را بگوییم. «یقولوا التى هى احسن»() اسراء، 53) 
 - بدى را با بهترین شیوه پاسخ دهیم. «ادفع بالتى هى احسن»( فصّلت، 34)
 - پاسخ احترام مردم را بهتر بدهیم. «فحیّوا باحسن منها»( نساء، 84)
 - با مال یتیم به بهترین وجه برخورد كنیم. «لا تقربوا مال الیتیم الاّ بالتى هى احسن»( اسراء، 34)
 - با مردم با بهترین شیوه جدال و گفتگو كنیم. «جادلهم بالتى هى احسن»( نحل، 125)

چرا صالحان، گرفتار مشكلات هستند و مجرمان و گنهكاران، در رفاه به سر مى‏برند؟

از آنجا كه خداوند اولیاى خود را دوست دارد، لذا اگر خلافى كنند، فوراً آنان را با قهر خود مى‏گیرد تا متذكّر شوند، چنانكه خداوند در قرآن مى‏فرماید: اگر پیامبر سخنى را كه ما نگفته‏ایم به ما نسبت دهد، با قدرت او را به قهر خود مى‏گیریم: « وَلَوْ تَقَوَّلَ عَلَيْنَا بَعْضَ الْأَقَاوِيلِ 
لَأَخَذْنَا مِنْهُ بِالْيَمِينِ»( سوره حاقّه، آیه 44 - 45)نکته: 1.همه انسان‏ها حتّى پیامبر، در برابر قوانین الهى یكسانند. «و لو تقوّل... لاخذنا منه الوتین( 2. گناهان بزرگ، كیفر بزرگ دارد(لَأَخَذْنَا مِنْهُ بِالْيَمِينِ 
ثُمَّ لَقَطَعْنَا مِنْهُ الْوَتِينَ)3. شرط پند پذیرى، روحیه تقواست.( لَتَذْكِرَةٌ لِّلْمُتَّقِينَ )4. هیچ كس، قدرت هیچ گونه مقاومتى در برابر قهر الهى ندارد.( فَمَا مِنكُم مِّنْ أَحَدٍ عَنْهُ حَاجِزِينَ )5. تأثیر قرآن روى متقین جدى و قطعى است.( لَتَذْكِرَةٌ لِّلْمُتَّقِينَ )و همچنین اگر مؤمنین خلافى كنند، چند روزى نمى‏گذرد مگر آنكه گوشمالى مى‏شوند. 

                                                                                                                                      اَم لِلْإِنسَانِ مَا تَمَنَّى‏ * فَلِلَّهِ الْأَخِرَةُ وَالْأُوْلَى‏ * وَكَم مِّن مَّلَكٍ فِى السَّمَوَاتِ لَا تُغْنِى شَفَاعَتُهُمْ شَیْئاً إِلَّا مِن بَعْدِ أَن یَأْذَنَ اللَّهُ لِمَن یَشَآءُ وَیَرْضَى‏ (سوره نجم آیات 24-26)
 آیا (مى‏پندارید كه) انسان، به هر چه آرزو دارد مى‏رسد؟ پس آخرت و دنیابراى خداوندست و چه بسا فرشتگانى كه در آسمان‏ها هستند، (ولى) شفاعت آنان سودى ندارد، مگر بعد از آن‏كه خداوند براى هر كه  بخواهد و رضایت دهد، اجازه شفاعت دهد.

نگاهى به مبحث آرزو با توجه به آیات و روایات:
 ارزش آرزو:
آرزو عامل و انگیزه حركت و رشد است. رسول اكرم‏صلى الله علیه وآله فرمودند: «لولا الامل ما رضعت والدة ولدها و لا غرس غارس شجرها»( بحار، ج 77، ص 137) اگر آرزو نبود، نه مادرى كودك خود را شیر مى‏داد و نه كشاورزى درختى را مى‏كاشت.
حضرت عیسى‏علیه السلام، پیرمردى را دید كه بیل در دست دارد و زمین را شخم مى‏زند، گفت: خدایا! آرزو را از این مرد بگیر. دید پیرمرد بیل را كنار گذاشت و خوابید. پس از مدتى، حضرت عیسى از خدا خواست كه آرزو به او برگردد، مشاهده كرد كه پیرمرد بلند شد و شروع به كار كرد.( بحار، ج 14، ص 329)
 مهار كردن آرزو:
آرزوها باید در چارچوب امكانات، استعدادها، شرایط و ظرفیّت باشد وگرنه سر از موهومات در مى‏آورد. امام على‏علیه السلام فرمودند: «بیشترین ترس من بر شما، از هوا پرستى و آرزوهاى طولانى است».( نهج‏البلاغه، خطبه 28)

(حیوانات مسخ شده

على (علیه السلام ) مى فرماید: روزى از پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و سلم پرسیدم : یا رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم حیوانات مسخ شده کدامند؟ حضرت فرمود: آنها سیزده حیوان هستند:فیل ، خرس ، خوک ، میمون ، مارماهى ، سوسمار، شب پره (یا پرستو)، کرم سیاه ، آبى عقرب ، عنکبوت ، خرگوش ، سهیل و زهره (نام دو حیوان دریایى است )
آنگاه پرسیدم : علت مسخ اینها چه بود؛ خرس : مرد ماءبونى بود که مردها را به خود مى خواند؛ خوک : عده اى نصرانى بودند که از خدا خواستند تا غذاى آسمانى بر آنها بفرستد و با این که خواسته شان عملى شد بر کفر خود افزودند؛ میمون : کسانى بودند که روز شنبه بر خلاف دستور دینشان ماهى گرفتند؛ مارماهى : مرد دیوثى بود که همسرش را در اختیار مردم مى گذاشت ؛ سوسمار: بادیه نشینى بود که سر راه حاجیان را مى گرفت و اموالشان را مى ربود؛ شب پره : دزدى بود که خرماهاى مردم را از سر درختان سرقت مى کرد؛ کرم سیاه : سخن چینى بود که میان دوستان جدایى مى انداخت ؛ عقرب : مرد بد زبانى بود که هیچ کس از نیش زبانش ‍ آسوده نبود؛ عنکبوت : زنى بود که به شوهرش خیانت کرده بود؛ خرگوش : زنى بود که غسل حیض و غیره نمى کرد؛ سهیل : گمرک چى بود در یمن ؛ و زهره : زنى نصرانى بود و این زن همان است که هاروت و ماروت را فریفت.

                                                                                                                                        إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَّن تَبُورَ(سوره فاطر آیه 29)
 در حقيقت كسانى كه كتاب خدا را مى‏خوانند و نماز برپا مى‏دارند و از آنچه بديشان روزى داده‏ايم نهان و آشكارا انفاق مى‏كنند اميد به تجارتى بسته‏اند كه هرگز زوال نمى‏پذيرد.

 تجارت با خداوند داراى امتیازات و بركاتى است:
 1. آنچه از سرمایه داریم، (سلامتى، علم، عمر، آبرو، مال و...) از اوست پس به خود او بفروشیم. آرى، اگر فرزندى زمین و مصالح و پولى از پدر گرفت و منزلى ساخت و بعد افرادى خریدار منزلش شدند كه یكى از آنان همان پدر بود، عقل و وجدان مى‏گوید آن را به پدر بفروشد، زیرا تمام دارایى‏هایش از اوست و به بیگانه فروختن جوانمردى نیست.
 2. خداوند به بهاى بهشت ابدى مى‏خرد، ولى دیگران هر چه بخرند، ضرر و خسارت است، چون ارزان مى‏خرند و زودگذر است.
 3. خداوند كم را مى‏پذیرد، «فمَن یَعمل مثقال ذرّة» ولى دیگران كم را نمى‏پذیرند.
 4. خداوند، از روى عفو و اغماض، عیب جنس را مى‏پوشاند و با همان نواقص مى‏خرد. در دعاى بعد از نماز مى‏خوانیم: خداوندا! اگر در ركوع و سجود نمازم خلل و نقصى است نادیده بگیر و نمازم را قبول فرما. 
در دعاى ماه رجب مى‏خوانیم: «خاب الوافدون على غیرك و خسر المتعرّضون الاّ لك»( مفاتیح الجنان) یعنى باختند كسانى كه در خانه غیر تو آمدند و خسارت كردند كسانى كه به سراغ دیگران رفتند.

 ياد خدا به هنگام بلا و گرفتارى(ذيل آيه 156 سوره بقره)

 مصيبت‏هايى كه از طرف اوست، تصرف مالك حقيقى و خداوند در مملوك خود است. اگر انسان بداند كه خداوند حكيم و رحيم است و او نيز بنده‏اى بوده كه قبلاً هيچ نبوده؛ «لم يك شيئاً»( مريم، 67) و حتّى بعد از مراحلى هم چيز قابل ذكرى نبوده است؛ «لم يكن شيئاً مذكورا»( انسان، 1) خواهد پذيرفت كه من بايد در اختيار او باشم. او مرا از جماد به نبات، و از نبات به حيوان و از مرتبه‏ى حيوانيّت به انسانيّت سوق داده و اين حوادث را براى رشد و ارتقاى من قرار داده است. همان‏گونه كه ما دانه‏ى گندم را زير فشار، آرد مى‏كنيم و بعد نيز در آتش تنور، تبديل به نان مى‏كنيم تا مراحل وجودى او را بالا بريم.
 شعار صابران «انّا لِلّه و انّا اليه راجعون» است. در حديث مى‏خوانيم: هرگاه با مصيبتى مواجه شديد، جمله‏ى «انّا لِلّه و انّا اليه راجعون» را بگوييد.( درّالمنثور، ج‏1، ص‏377) گفتن «انّا لِلّه» و ياد خدا به هنگام ناگوارى‏ها، آثار فراوان دارد:
 الف: انسان را از كلام كفر آميز و شكايت باز مى‏دارد.
 ب: موجب تسليت و دلدارى و تلقين به انسان است.
 ج: مانع وسوسه‏هاى شيطانى است.
 د: اظهار عقايد حقّ است.
 ه : براى ديگران درس و الگو شدن است.
 مردم در برابر مشكلات و مصايب چند دسته‏اند:
 الف: گروهى جيغ و داد مى‏كنند. «اذا مسّه الشّر جزوعاً»( معارج، 20)
 ب: گروهى بردبار و صبور هستند. «وبشّر الصابرين»
 ج: گروهى علاوه بر صبر، شكرگزارند. «اللّهم لك الحَمد حَمد الشّاكرين لَك على مُصابهم»( فقره آخر زيارت عاشورا)
 اين برخوردها، نشانه‏ى معرفت هركس نسبت به فلسفه‏ى مصايب و سختى‏هاست. همانگونه كه كودك، از خوردن پياز تند، بى‏تابى مى‏كند و نوجوان تحمّل مى‏كند، ولى بزرگسال پول مى‏دهد تا پياز خريده و بخورد

تعریف لغوی تهمت

بهتان و تهمت عبارتست از اینکه انسان در حق غیر به چیزی که راضی نیست دروغ بگوید به عبارت دیگر چیزی را به دروغ به دیگری نسبت دهد و شخصی که مرتکب گناه و عمل زشتی نشده به انجام آن متهم کند و یا عیب و نقصی را که در او نیست به او بچسباند و فرقی نیست که این نسبت دروغ در حضور او باشد یا در غیاب. 
بهتان و تهمت از گناهان کبیره است و در قرآن مجید به شدت از آن نهی، و عذاب شدیدی برای آن ذکر گردیده که به آن اشاره خواهد شد. 

بدترین نوع دروغ

در حقیقت بهتان بدترین نوع دروغ است و چنانچه اتهام شخص در غیاب وی باشد غیبت هم بشمار می‌آید و انسان در واقع مرتکب دو گناه شده است یکی دورغ و دیگری غیبت و بزرگترین ظلم در حق برادر مؤمن آنست که او را متهم به ارتکاب گناهی کنی که هرگز آنرا انجام نداده است. بهتان باصطلاح همین برچسب زدن به این و آن است که متاسفانه همواره در جوامع بشری مطرح بوده و امروزه نیز بزرگترین ابزار دشمنان و مخالفان است. آثار سوء اجتماعی تهمت

موارد نفى افراط و تفريط

 1. «كلوا و اشربوا و لاتسرفوا»( اعراف، 31) بخوريد و بياشاميد، ولى اسراف نكنيد.
 2. «لا تَجعل يدك مَغلولةً الى عُنقك و لاتبسُطها كلّ البَسط»( اسراء، 29) در انفاق، نه دست بر گردن قفل كن - دست‏بسته باش - و نه چنان گشاده دستى كن كه خود محتاج شوى.
 3. «الّذين اذا أنفقوا لم‏يسرفوا و لم‏يقتروا و كان بين ذلك قواماً»( فرقان، 67) مومنان، به هنگام انفاق نه اهل اسرافند و نه اهل بخل، بلكه ميانه‏رو هستند.
 4. «لا تجهر بصلوتك و لاتخافت بها وابتغ بين ذلك سبيلاً»( اسراء، 110) نماز را نه بلند بخوان ونه آهسته، بلكه با صداى معتدل نماز بخوان.
 5. نسبت به والدين احسان كن؛ «و بالوالدين احساناً»( بقره، 83) امّا اگر تو را از راه خدا بازداشتند، اطاعت از آنها لازم نيست. «ان جاهداك على ان‏تشرك بى... فلاتطعهما»( لقمان، 15)
 6. پيامبر هم رسالت عمومى دارد؛ «و كان رسولاً نبيّاً»( مريم، 51) و هم خانواده خويش را دعوت مى‏كند. «و كان يأمر اهله بالصلوة»( مريم، 15)
 7. اسلام هم نماز را سفارش مى‏كند كه ارتباط با خالق است؛ «اقيموا الصلوة» و هم زكات را توصيه مى‏كند كه ارتباط با مردم است. «اتوا الزكوة»( بقره، 43)

آثار ایمان و عمل صالح‏                                                                                                                                                                                                                                                                                                1-رسیدن به حیات طیب: 
 «مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ » نحل، 97 
 هر كس عمل صالحى انجام دهد چه مرد باشد چه زن در حالى كه ایمان دارد ما او را زنده مى‏كنیم به زندگى پاك و پاكیزه‏اى و پاداش مى‏دهیم او را به بهتر از آنچه عمل مى‏كنند.

 2 - پوشاندن لغزش‏ها و اصلاح كارها:                                                                      «والذین آمنوا و عملوا الصالحات و آمنوا بما نزّل على محمد و هو الحق من ربهم كفّر عنهم سیّئاتهم و اصلح بالهم» 
 كسانى كه ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند به آنچه بر محمد صلى الله علیه وآله وسلم نازل شده و همه حق است و از سوى پروردگار نیز ایمان آوردند خداوند گناهانشان را مى‏بخشد و كارهایشان را اصلاح مى‏كند.

  3 - مشمول رحمت الهى شدن: 
 «فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِي رَحْمَتِهِ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ» جاثیه، 30 
 كسانى كه ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند پروردگارشان آن‏ها را در رحمت خود وارد مى‏كند.

  4 - محبوبیت در جان مردم: 
 «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا» مریم، 96 
 كسانى كه ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند خداوند رحمن محبت آن‏ها را در دل‏هاى مردم مى‏افكند.